چرا باید شخصیت ابوطالب، بزرگمردی که با تمام وجود از حضرت رسول خاتم حمایت کرد، مورد اتهام واقع شود؟
چرا باید نام پدر امیرالمؤمنین علی ابن ابیطالب (علیهما السلام) تخریب شود؟
شکی در ایمان حضرت ابوطالب نیست اما ارادههای کثیف، در تخریب شخصیتهای برجستهی اسلام دست بسته ننشسته بود. اگر چه تهمتِ کفر به حضرت ابوطالب در زمان معاویه (زمانی که جعل احادیث، نُقل مجالس بود) رواج داشت، اما یکی از عللی که به این تهمت دامن زد، سیاست خلفای بنی العباس بود. آنها بعد از غلبه بر بنیامیه و مروانیان و کشتن بسیاری از آنها، سیاستشان اقتضاء کرد که از لعن علی بن ابیطالب (ع) جلوگیری کنند و ستمهای معاویه را ترویج دهند اما این کارشان نه برای محبتِ علی (ع) بلکه در جهتِ کینه از معاویه بوده است.
بنی عباس مردم را از تکفیر پدر امیرالمؤمنین یعنی ابوطالب منع نکردند. زیرا از شأن علویان و گرایش مردم به آنها هراسناک بودند و تا میتوانستند سعی داشتند که خاندان خود (آل عباس) را به پیامبر (ص) نزدیکتر از (آل ابوطالب و فرزندان علی علیه السلام) بدانند و در مقام مفاخره و مباهات تظاهر میکردند که آل عباس از آل ابوطالبی که مشرک از دنیا رفت برترند.[1] به همین جهت در طول خلافتِ بنیعباس که بیش از پانصد سال طول کشید، سخن از ایمان ابوطالب از مسائل خلاف تلقی میشد و میان پیروان خلفاء و عموم مردم کمتر از مسألهی ایمان ابوطالب سخن گفته میشد و سرانجام با از میان رفتن خلافت عباسی در قرن هفتم، دیگر سببی برای کافر شمردن ابوطالب نبود. به همین جهت از جانب برخی علماء، حتی علماء اهل تسنن کتابهایی در اثبات ایمانِ ابوطالب نوشته شد از جمله «بغیة الطالب لایمان ابیطالب» تألیف جلالالدین سیوطی و «أسنی المطالب في نجاة ابي طالب» تألیف احمد دحلان شافعی است.[2]
علامهی عسکری نیز در ادامهی کتابِ «عقائد الاسلام من القرآن الکریم»، به موضوع ایمان ابوطالب پرداختهاند که دستنویس مانده و منتشر نشده است. تا کنون دو جلد از کتاب مزبور منتشر شده و جلد سومِ این کتاب که به ایمان ابوطالب میپردازد، به دست محققان مرکز مطالعات اسلامی علامه عسکری در حال بررسی است که به زودی منتشر خواهد شد. إنشاءالله.
[1]– نجات، عبد الرحیم، عول و تعصیب، انتشارات دانشگاه تهران، تهران:۱۳۴۳شمسی، ص ۲۵۹
[2]– همان، صص۲۵۹-۲۶۰
توضیحی راجع به تصویر مقاله: این طرح تایپوگرافی ابوطالب برگرفته از سایت معلی (www.moallaa.ir) میباشد.