اعتقاد به مهدی در مکتب خلفا (اهل سنت) چگونه است؟
یکی دیگر از شبهاتی که از سوی پیروان مکتب خلفا در مورد عقائد شیعیان مطرح میشود این است که:
«شیعیان معتقدند پیامبر اکرم (ص) دوازده امام را به عنوان جانشینان خود معرفی کرد که اولین آنها علی بن ابیطالب و آخرین آنها مهدی است. اما مهدی مورد اعتقاد شیعیان، از حدود یک هزار و دویست سال پیش تا کنون در پس پردهی غیبت به سر میبرد . در حقیقت در این مدت، اسلام بدون امام و مسلمین و بدون رهبر یا جانشین پیامبر مانده است.»
در پاسخ به این گفتار میگوئیم:
عقیده به وجود امامت حضرت مهدی (ع)، خاصّ شیعیان اهل بیت پیامبر (ص) نیست، بلکه علماء و دانشمندان پیروان مکتب خلفا نیز بر این عقیده میباشند. در این جا دلائل و روایات صحیحی را که در کتابهای مکتب خلفا ذکر شده است، میآوریم:
مهدی (ع) هم نام رسول خدا (ص) است
در سنن ترمذی، سنن ابوداود و دیگر منابع کتب خلفا، از رسول خدا (ص) روایت میکنند که فرمود:
«دنیا پایان نگیرد تا مردی از اهل بیتم، که هم نام من است، حاکم عرب گردد.»[۱]
مهدی از اهل بیت (ع) است
در منابع دیگری از مکتب خلفا یعنی مستدرک حاکم، مسند احمد و دیگر کتب از «ابوسعید خدری» نقل شده است که رسول خدا (ص) فرمود:
«قیامت برپا نگردد تا زمین از ظلم و ستم و دشمنی انباشته گردد؛ سپس فردی از اهلبیتم قیام کند و آن را از عدل و داد پر نماید؛ همان گونه که از ظلم و ستم انباشته شده بود.»[۲]
در سنن ابن ماجه در «ابواب جهاد»، از «ابوهریره» روایت گردیده است که رسول خدا (ص) فرمود:
«اگر از دنیا جز یک روز باقی نباشد، خدای عزّ و جلّ آن روز را طولانی گرداند تا مردی از اهل بیتم به حکومت رسد و ارتفاعات دیلم و قسطنطنیه را در اختیار بگیرد.»
همچنین در ابواب فتن همان کتاب «باب خروج مهدی» و در مسند احمد و دیگر کتب، از امام علی (ع) روایت میکند که رسول خدا (ص) فرمود:
«مهدی از ما اهل بیت است و خداوند او را در یک شب آمادهی قیام میسازد.»[۳]
و در مستدرک حاکم از «ابوسعید خدری» است که رسول خدا (ص) فرمود:
«مهدی از ما اهل بیت است؛ … او دارای پیشانی نورانی است که زمین را از عدل و داد پر کند؛ همان گونه که از ظلم و ستم پر شده بود و…»[۴]
مهدی از فرزندان فاطمه است
در سنن ابو داود از «ام سلمه» آمده است که شنیدم رسول خدا (ص) میفرمود:
«مهدی از عترت من است و از فرزندان فاطمه.»[۵]
و در کنز العمال از علی (ع) نقل شده است که رسول خدا (ص) فرمود:
«مهدی مردی از ماست؛ از فرزندان فاطمه.»[۶]
مهدی از فرزندان حسین (ع) است
در ذخائر العقبیٰ از «ابو ایوب انصاری» میگوید که رسول خدا (ص) فرمود:
«مهدی این امت، از این دو –یعنی حسن و حسین- زاده میشود.»[۷]
و نیز در ذخائر العقبیٰ از «حذیفه» روایت شده است که پیامبر (ص) فرمود:
«اگر از دنیا جز یک روز باقی نماند، آن روز طولانی میگردد تا خداوند مردی از فرزندانم را که هم نام من است، برانگیزد.» سلمان گفت: «از کدام فرزندانت یا رسول الله؟» فرمود: «از این فرزندم» و با دست خود بر حسین (ع) زد.
مهدی (ع) فرزند امام حسن عسکری (ع) است
علامه شیخ ابوبکر، احمد بن حسین بن علی بیهقی نیشابوری، فقیه شافعی (متوفای ۴۵۸) در کتاب خود «شعب الایمان» مینویسد:
«مردم دربارهی مهدی اختلاف کرده و جماعتی توقف نموده و علم آن را به عالمش واگذاردهاند و معتقدند او از فرزندان فاطمه دختر رسول خدا (ص) است، که خداوند هرگاه بخواهد، او را میآفریند و برای یاری دین خود مبعوثش میگرداند و گروهی میگویند: مهدی موعود در روز جمعه نیمه شعبان سال ۲۵۵ هجری به دنیا آمده و او همان امام ملقب به حجة قائم منتظر محمد بن حسن عسکری است که در سامراء داخل سرداب شد و از دید مردم پنهان گردید و منتظر قیام خویش است. او ظهور میکند و زمین را از عدل و داد انباشته سازد؛ همان گونه که از ظلم و جور پر شده است… طول عمر و امتداد دورانش مانند عیسی بن مریم و خضر و حضرت نوح (ع) است و به هیچ روی ممتنع نباشند.»
منبع: امامت و مهدویت در مکتب خلفا، تألیف علامه عسکری، با اندکی تلخیص.
[۱]– سنن ترمذی، ج۹، ص۷۴؛ سنن ابو داود، ج۲، ص۷؛ السنة النبوية، ج۴، صص۱۰۷-۱۰۹، ح۴۲۸۲؛ حلية الاولیاء، ج۵، ص۷۵. مسند احمد، ج۱، ص۳۷۶؛ تاریخ بغداد، ج۴، ص۳۸۸؛ کنز العمال (چاپ اول)، ج۷،ص۱۸۸، با این زیادت که: «و خُلق او خُلق من است»؛ تفسیر سیوطی، ج۶، ص۵۸، در تفسیر سورهی محمد (ص) آیهی: «فَهَلْ يَنْظُرُونَ إِلاَّ السَّاعَةَ (محمد: ۱۸)»
[۲]– مستدرک حاکم، ج۴، ص۵۵۷؛ حلیة الاولیاء، ج۳، ص ۱۰۱؛ مسند احمد، ج۳، ص۳۶؛ تفسیر سیوطی، ج۶، ص۵۸ و دیگر کتب.
[۳]– حلیة الاولیاء، ج۳، ص۱۷۷؛ مسند احمد، ج۱، ص۸۴؛ تفسیر سیوطی، ج۶، ص۵۸؛ که گوید این حدیث را ابن ابی شیبه و احمد بن حنبل و ابن ماجه از علی (ع) روایت کردهاند؛ و سنن ابن ماجه، کتاب الفتن، ح۴۰۸۵.
[۴]– مستدرک حاکم، ج۴، ص۵۵۷، میگوید: این حدیث بر اساس شرط مسلم صحیح است؛ سنن ابوداود، ج۶، ص۱۳۶؛ صحیح ابوداود، ج۴، ص۱۰۷، ح۴۲۸۵.
[۵]– صحیح ابوداود، کتاب المهدی، ج۴، ص۸۰۷، ح۴۲۸۴؛ سنن ابوداود، ج۷، ص۱۳۴؛ صحیح ابن ماجه، ابواب الفتن، باب خروج المهدی، میگوید: «مهدی از فرزندان فاطمه است»؛ مستدرک حاکم، ج۴، ص۵۵۷، میگوید: «و او – یعنی مهدی (ع)- حق است و از اولاد فاطمه میباشد.»؛ میزان الاعتدال ذهبی، ج۲، ص۲۴، میگوید: «مهدی از اولاد فاطمه است.»؛ تفسیر سیوطی، ج۶، ص۵۸، در تفسیر سورهی محمد (ص) میگوید: این حدیث را ابوداود و طبرانی و حاکم از «ام سلمه» روایت کردهاند.
[۶]– کنز العمال (چاپ اول)، ج۷، ص۲۶۱.
[۷]– ذخائر العقبیٰ، ص۱۳۶